HOVEDEN ROGERUS
Monumenta Germaniae Historica SS.XXVII
(ed. Pertz, pp. 114-115)
[Biblioteca Nazionale Vittorio Emanuele II, Roma]
ss. 94.(093).(40).M.800-804


[August 1190]
A visit to the coast near Rome by Richard Coeur de Lion, who passes a place called Le Far de Rume, and sees a very beautiful but solitary tower (turris pulcerrima sed solitaria, Tor Boacciana?), immense ruins of ancient walls (ruine maxime murorum antiquorum), the Forest of Aeneas (Selvedeme = Selva d'Enea) and the Via Severiana (via marmorea ad modum pavimenti facta).

Praeteriit Cronet civitatem, et Senes la veile civitatem, et Laune civitatem, et locum dictum Le Far de Rume. Et postea intravit Tyberim; ad cuius introitum est turris pulcerrima sed solitaria. Et sunt ibi ruine maxime murorum antiquorum. Illuc venit ad regem Octavianus Hostiensis episcopus, cui rex turpia multa dixit improbando Romanis simoniam, quod 700 marcas debuerant habere pro consecratione episcopi Cenomanensis et mille et 500 marcas pro legatione Eliensis episcopi et pecuniam magnam, ne deponeretur Burdegalensis, qui a clericis suis accusabatur de crimine. Vicesima sexta die Augusti transivit rex per quoddam nemus quod dicitur Selvedeme, in quo est via marmorea ad modum pavimenti facta; et durat per medium nemus quater viginti miliaria. Nemus vero illud habundat cervis, capreolis et damulis. Eodem die transivit per castellum quod dicitur Lettun [Nettuno].